Գրեց՝ ԱՆԹՕ ՍԱՀԱԿ
Հայաստանի և Սփյուռքի ղեկավարությունները պետք է նստեն, քննարկեն, միասին մշակեն ճանապարհային քարտեզ
«Կալիֆոռնիա կուրիեր» թերթի
հրատարակիչ և գլխավոր խմբագիր
Հարութ Սասունյան
Յարգելի պրն. Յարութ Սասունեան, Սփիւռքը ո՜ւր Սփիւռքի ղեկավարութիւնը ուր: Այսքան մեծամտութիւն շատ չէ՞: Անպայման ձեւը պիտի փնտրէք, փորձէք մի կերպ ձեւը գտնելու յոյսով, ինչ որ մի կերպ խցկուելու այդ Ձեր առաջարկած գոյութիւն իսկ չունեցող «Սփյուռքի ղեկավարություն» կոչուած «մարմնի» մը մէջ:
Չեմ հասկնար Ձեր տրամաբանութեան խորքը: Ինչի՞ հիման վրայ դուք կը բարբաջէք. «Հայաստանի և Սփյուռքի ղեկավարությունները պետք է նստեն, քննարկեն, միասին մշակեն ճանապարհային քարտեզ»: Ես կը խորհէի, որպէս «Կալիֆոռնիա կուրիեր» թերթի յարգոյ հրատարակիչ եւ գլխավոր խմբագիր դուք աւելի լուրջ եւ հաւատարիմ մօտեցում կ՛ունենայիք Սփիւռքի ընտրովի ներկա-յացուցչական մարմնի բացակայութեան խնդրին եւ վրայէն այդպէս չէիք ցատկեր:
Յարգելիս, նախ թող սփիւռքահայերը իրար քով նստին, քննարկեն, մշակեն, միացեալ մարմին մը ընտրեն ու ապա Հայաստանի ղեկավարութեան հետ նստին, քննարկեն…։
Ես չէի գիտեր, որ դուք այդքան անտեղեակ էք: Չէի՞ք գիտեր որ 1970-ականներէն ի վեր բազմաթիւ անկախ մտածող հայորդիներ բարձրաձայնած են Սփիւռքի ընտրովի ղեկավարութեան՝ կեանքի կոչման կարեւորութեան մասին: Դուք ալ Ձեր կարգին վերջին մի քանի տարիներուն չմիացա՞ք այդ երգչախումբին: Բայց ամեն կերպ չխոչընդոտեցի՞ք Սփիւռքի ինքնակազմակերպման բոլոր աշխատանքները Հայաստանի Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան վարկաբեկուած ղեկավարութեան մանկլաւիկի դերը խաղալով որպէս «թրուատական ձի»: Հիմա ալ պօլպօլ կը խօսիք. «Հայաստանի և Սփյուռքի ղեկավարությունները պետք է նստեն, քննարկեն, միասին մշակեն ճանապարհային քարտեզ…»:
Նման ծրագրի մը յաջողութեան համար, նախ, պառակտուած Սփիւռքը իր խոհանոցը թող կարգի բերէ ու ապա մտածէ հայրենիքի մասին։ Երեք Հայ աւանդական կուսակցութիւններ, երկու եկեղեցական թեմեր, բարեսիրական, մշակութային, մարզական միութիւններ երբ տեղական մակարդակի վրայ զիրար չեն հանդուրժեր, ի՞նչ կ՛ակնկալէք նման Սփիւռքէ։ Հրա՞շք։
Օրինակ մը տամ։ Երբ մօտիկ անցեալին, սուրիահայութեան օժանդակելու Համահայկական մարմին մը ստեղծուեցաւ հովանաւորութեամբ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս՝ Արամ Ագի, ու մասնակցութեամբ Հայ քաղաքական երեք կուսակցութիւններու ու անոնց արբանեակ միութիւններուն, յանկարծ կուսակցական գործիչներ գործուղուեցան Սփիւռքի զանազան գաղթօճախներ, ի նպաստ իրենց պատկանած կուսակցութեանց հանգանակութիւններ կատարելու, զարմացնելով ոչ կուսակցական շրջանակները։ Ահա Ձեզի միաբանութիւն։
Այս առիթով, պիտի չի փափաքէի Ձեզ յիշեցնել 1988 թուի ահռելի երկրաշարժի առիթով հանգանակուած ու իւրացուած միլլիոներու մասին։