ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Հայաստան եղած ժամանակս, Մայր Հայրենիք եղած ժամանակս, ինծի համար մեծ ուրախութիւն էր եւ պատիւ էր ականատես ըլլալ, երկրորդ անգամ ըլլալով, երիսատարդ-երիտասարդուհիներու եւ ոչ միայն երիսատարդ, այլ ընդհանուր գիտակից հայերու եւ հայուհիներու համատեղ աշխատանքներուն, հայկական ինքնապաշտպանութեան մշակոյթը վերականգնելու աշխատանքի մէջ:
Անշուշտ, մենք հպարտ ենք, որ Հայաստանը հետզհետէ վերստին հզօրացող, տեխնիկայով կազմաւորուող Հայոց Բանակ ունի, բայց մենք պէտք է միշտ ի միտի ունենաք, որ Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմին, երբ որ Հիտլերը 2 գեներալ ղրկեց Շվեյցարիայ, որպէսզի ուսումնասիրեն, թէ ինչպէս կրնան ներխուժել Շվեյցարիա։
2 գեներալները գաղտնի գործուղուեցան եւ մի քանի շաբաթ ետքը վերադարձան, ըսին Հիտլերին – «մոռցիր, Շվեյցարիան ներխուժում հնարաւոր չէ» – Հիտլերը հարցուց -«Ինչու՞»- ըսին «Որովհետեւ, Շվեյցարիոյ մէջ իւրաքանչիւր քաղաքացի զինուած, մարզուած եւ պատրաստ զինւոր է։ Այնպէս որ իւրաքանչիւր ծառի հետեւը կրնայ թաքնուած ըլլալ մէկ հատ շվեցարացի»։
Մենք ալ՝ Ամերիկեան Հայկական Ազգային Անվտանգութեան Ինստիտուտի հիմնադիր ղեկավար Թ. գեներալ մայոր Մարք ՄաքՔարլիին խօսքը ականջի օղ պէտք է դարձնենք։ Կապ չունի, թէ Հայաստանը քանի տարբեր երկիրներու հետ արտաքին զինակցութիւնը կը զարգացնէ, պէտք է հայը ինքնաբաւ դառնայ եւ պարոն ՄաքՔարլին կ՛ըսէ, որ Հայաստանը պէտք է վերածուի Garrison State-ի, այսինքն ԵՐԿԻՐ-ԱՄՐՈՑ, ԱԶԳ-ԲԱՆԱԿ։ Եւ Ըստ երեւոյթին համախոհներ շատ կան եւ այդ համախոհներու շարքին են այստեղ՝ Ամերիկայի մէջ, լաւ ընկեր Էդվարդ Էնֆիաջեանը, որու միջոցով ես ծանօթացայ Լեյտենանտ գնդ. Թ. կոչուած Լեւոն Գեւորգեանի հետ եւ բազմաթիւ այլ ընկերներու հետ։
Այս լուսանկարի մէջը, այս տեսանիւթի մէջը, ինպէս որ կը տեսնէք, հերթի կանգնած են մեր երիտասարդ-երիտասարդուհիները, որ պատրաստուին մեկնիլ դէպի պարապմունքի տարածք։ Եւ այդ պարապմունքի տարածքը ես իրաւունք չունիմ ըսելու, որովհետեւ իւրաքանչիւր խմբաւորումի, ղեկավար ինքը պէտք է ունենայ իրաւունքը ըսելու, թէ որ շրջանի մէջն էր։ Անշուշտ սա օրինական է եւ այս կազմակերպութիւնը, որ ես պատիւ ու ուրախութիւն ունեցայ, երկրորդ անգամ այցելութիւն տալու կը կոչուի «Ազգային Լեգիոն»։
որոնք ապրում են այնտեղ։ Մէկը ասենք գնացել է Լիբանանից էնտեղ, մէկը գնացել է Հայաստանից, ու իրանք իրանց հնարաւորութիւնների սահմանում ամիսներով մեզ արդեն մօտ 4-րդ տարին է աջակցում են։
Ասոցիացիայի խմբերն են մեր, որ ասենք պարապում են առանձին։ Ունենք մօտաւորապէս մի 15 տղայ, որ զբաղւում են դրանով, նաեւ ունենք մեծերի խումբ, մօտ մի 30-40 տղաներ եւ աղջիկներ, որոնք արդեն պատերազմ անցած, 44-օրեայ պատերազմ անցած՝ իրանք շարունակում են պարապմունքները ու պատրաստւում են։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Իսկ մեր յաջորդ զրոյցը, որ կայացաւ ազգային գործիչ Վազգէն Սիսլեանի եւ նոյնպէս ազգային գործիչ եւ հետազօտող լրագրող Գեւորգ Եազըճեանի հետ, միասին ունկնդրենք։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Մեր զրուցակիցներն են Վազգէն Սիսլեան եւ Գեւորգ Եազըճեան։ Պարոն Սիսլեան, արդյոք կարելի՞ է 2 բառով նկարագրել, թէ ինչպիսի աշխատանքներ կը տարւեն։
ՎԱԶԳԷՆ ՍԻՍԼԵԱՆ – Նախ էն, ինչ որ քիչ առաջ նկարեցիք ու տեսաք, դա ֆիզիկական զինւորական պատրաստութիւն է։ Մեր պարագային մտնում է գաղափարականը, մենք բացատրում ենք երեխեքին, կիսւում ենք աւելի շուտ իրենց հետ, բացատրելով, որ երկիրը սիրեն, երկիրը հարգեն։ Էս բոլորը իրենց ֆիզիկական աշխատանքները Հայրենիքը սիրելու համար է նաեւ պաշտպանելու համար։ Բացատրում ենք, որ երկրին տերը էս երեխեքն են, ամեն մէկ հայ մարդ է մեր տերը։ Պիտի տէր ըլլանք, պիտի պահենք։ Եւ էս երկրի նկատմամբ պիտի հասկանանք, որ իրաւունքներ ունենք եւ պարտաւորութիւններ։ Էդքանը որ հասկանանք, մնացածը արդեն շատ հեշտ կը լուծուի։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Դուք բնիկ ուրտեղէն է՞ք։
ՎԱԶԳԷՆ ՍԻՍԼԵԱՆ – Ես ծնուած եմ Բեյրութ։ Մեր նախնիները ընդհարապէս Կիլիկիայից եկած են։ Դարսոն Դյորտյոլ եւ այլ։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Շատ լաւ, շնորհակալութիւն Պարոն Սիսլեան, Պարոն Եազըճեան, դուք ո՞ր երկիրէն էք:
ԳԵՒՈՐԳ ԵԱԶԸՃԵԱՆ – Ես Լիբանանէն եմ, բայց արդեն 4 տարի ըլլալով, որ Հայաստանի մէջ եմ եւ այստեղ աւելի հանգիստ կը զգամ, ընդհանրապէս հանգիստ՝ իմ տանս մէջ եմ։ Հայաստանը իմ տունս է եւ բոլոր հայերուն տունն է, մեր տունն է, ընդհանուր տունն է ու նաեւ գալիք սերունդմերու տունն է։ Մենք այդ ձեւով պիտի մօտենանք, եւ ինչպէս ամեն մէկ ընտանիքի հայր եւ սերուրդ պէտք է ընէ այն, որ հաջորդ սերունդին աւելի լաւ վիճակի մէջ ձգէ երկիրը ու անցնի հաւերժութեան։
Մենք այս երիտասարդներուն աւելի գաղափարական, բարեհոգեբանական, ռազմահոգեբանական դաստիարակությամբ կը զբաղուինք, որպէսզի իմանան ինչու համար կուգան, ինչու համար զէնք կը վերցնեն, ինչու համար դժուարութիւններ կը կրենք, ֆիզիկական մարզումներ եւ այլն եւ այլն, որպէսզի առաջինը ճանչնան
Պարոն Եազըճեանը կը ներկայացնէ այն բարեգործութիւնը, որ ստացուած է գանատահայէ մը։
ԳԷՈՐԳ ԵԱԶԸՃԵԱՆ – Գանատահայ համաընկերներ, իրենք այս գումարը յատկացուցած են հետաքրքրական նախաձռնութեան մը շնորհիւ։ Տարին կը յիշեմ, որ 2021-2022 նոր տարին «Ազգային Լեգիոնը» ասենք ինչպէս ֆինանսաւորուեցաւ, ընկեր ունինք, որ նաեւ 44-օրեային եկաւ, կամաւոր է, ինքը նախաձեռնեց հետեւեալ նախաձեռնումը։ Օրական մէկ սուրճ պակաս խմել, նկատի ունիմ փողոցի այդ որ աւտոմատիկները կան, եւ սուրճ չառնեն դրամը մէկ կողմ դնեն՝2 գանատական տոլլար։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Այլ աղբիւրներէն հաւաստի աղբիւրներէն իմացայ, որ Պարոն Գեւորգեանը եւ ուրիշ ընկերներ իրենց թոշակի եկամուտը կը տրամադրեն այսպիսի աշխատանքներու։ «Ազգային Լեգիոնը» ե՞րբ հիմնուած է։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – 20 թուականից, 44-օրեայ պատերազմից անմիջապէս յետոյ։ Աւելի կոնկրետ, «Ազգային Լեգիոնը» ստեղծվել է 1988 թուականից։ Մասնակցել են առաջին ղարաբաղեան շարժմանը, յետոյ որ դարձաւ բանակ, նորմալ բանակ ստեղծվեց, Լեգիոնը փակվեց, որովհետեւ դասատուները՝ մարզիչները, անցան ծառայութեան։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Իսկ ե՞րբ վերսկսաւ գործունեութիւնը։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – Վերսկսուաւ նորից 20 թուականից, 44-օրեայ պատերազմից յետոյ։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – 44-օրյաից յետոյ՞։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – 44-օրյաից յետոյ, որովհետեւ դրա կարիքը արդեն կար։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Իսկ մինչեւ հիմա քանի երիտասարդ- երիտասարդուհի վարժանքները ամբողջությամբ աւարտած են։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – Դե տարեկան մօտաւորապէս 250 անդամ ունեցել ենք։ Ամեն տարի։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Ինքա՞ն ժամանակի կարիք ունի իւրաքանչիւր անդամ վարժանքները աւարտելու։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – Առնուազն 6 ամիս։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – 6 ամիս։ Ուրեմն կարելի է ասել, որ իւրաքանչիւր 6 ամիս 250 շրջանաւարտ կ՛արտադրէ «Ազգային Լեգիոն» կազմակերպութիւնը։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – Ազգային Լեգիոն» կազմակերպութիւնը անց ա կացնում տարիքով մեծերի հետ պարապմունքներ ու անց է կացնում փոքրերի հետ։ 13 տարեկանից սկսում են պարապելը։ Նրանք, ովքեր 13 տարեկանից են պարապում, նրանք մինչեւ իրենց չափահաս դառնալը, մինչեւ դպրոցն աւարտելը պարապում են։ Գալիս է մի քանի տարի, իսկ մեծահասակները՝ 6 ամիս։ 6 ամիս յետոյ իրանք պատրաստ են մարտական գործողութիւնների կամ ինքնապաշտպանութեան։
Հիմա հիմնականում աւարտողները, ովքեր մեր մօտ դասընթացները աւարտում են, խօսքս դպրոցականների մասին է, երեւի մի 15-20-30%-ը սովորում են զինւորական բարձրագոյն ուսումնարանում։ «Մոնթէ Մելքոնեան»-ում ունենք սովորող, Վազգէն Սարգսեանի անուան համալսարանում ունենք սովորողներ։
Ու բանակում ամենաակտիւ զինւորներն են, ամենագիտուն զինւորներն են։ Հիմա նորից մենք սկսել ենք: Ձմեռային փուլը վերջացաւ: Սկսւեց մեր ամառային փուլը։ Երկու փուլով ենք անցկացնում պարապմունքները։ Հիմա ամառային փուլի վերջում, ոչ թէ վերջում, օգոստոս ամսին, մենք անց ենք կացնում ճամբարային հաւաքներ։ Յունիս-Յուլիս՝ այդ 3 ամսուայ մէջ անցկացնում ենք ճամբարային հաւաքներ։ Միջին հաշւով եմ ասում մօտ մի 260 հոգի լինում են ճամբարներում։ Բայց էտապ-էտապ՝ առաջին էտապ, երկրորդ էտապ, երրորդ էտապ․․․։ Քանի որ մենք չունենք հնարաւորութիւն 200 երեխու…
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Իսկ աջակցութիւնը պետութիւնն է, որ կը հոգայ, թէ անհատներ կը հոգան։
ԼԵՅԴ. ԳՆԴԱՊԵՏ ԳԵՒՈՐԳԵԱՆ – Չէ, անհատներ են հիմնականում։ Ամերիկայից ունենք մեզ հովանաւորող: Գանատայից ունենք մեզ հովանաւորող։ Ընդամենը ունենք 2 հովանաւորող անձ։ Անունները պէտք է, պէտք չէ, չգիտեմ։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Երեւի պէտք չէ … (մինջեւ խոհրդակցիլը հովանաւորի հետ եւ ապա նոր հաղորդել անոր անունը եթէ հովանաւորը համախոհ է):
իրենց՝ մեր ազգը։ Իսկ որ մէկը կը ճանչնայ, մեր երկրի պարագայէն, կը սիրէ, իսկ սիրելու պարագային նաեւ կը տիրէ. էդպէս է բոլոր պարագաներուն։ Պիտի ճանչնաս, սիրես, որպէսզի տիրես։
Այսքան գաղափարներ մենք իրենց կուտանք, բարեբախտաբար այս «Ազգային Լեգիոնի» մէջը նաեւ ընդհանուր ուսուցում ալ կայ, այստեղ պարապմունքի պատասխանատու կայ նաեւ ազգային պարեր կը սորվեցնենք եւ ազգային պարերու փիլիսոփայութիւնը։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Այսինքն Մոնթէին ըսածի պէս, Մոնթեն ըսած է. «Ես կը փափագեմ իմ մշակոյթիս մէջը ապրիլ։
ԳԵՒՈՐԳ ԵԱԶԸՃԵԱՆ – Այո-այո, որովհետեւ գիտէք ինչ, ես այսպիսի համեմատութիւն մը կ՛անեմ, ազգը հայրենիք է եւ ազգային մշակոյթը միասնութիւն է։ Քրիստոնեական Հայր Աստուած, Հայր Աստուած, Սուրբ Հոգի Աստուած, բայց երեքը միասին Աստուած է։ Եթէ մէկն ու մէկը չես ընդունիլ՝ աղանդաւորութիւն է։ Նոյնը նաեւ ազգ, հայրենիք եւ ազգային մշակոյթ հասկացութիւններու մէջ։ Ազգային մշակոյթի մէջ իհարկէ կը մտնի հայոց լեզուն, պարը, երգը, մշակոյթը, պատմութիւնը եւ այլն։ կը փորձենք նաեւ այս մասին էլ տալ հայրենիքի գաղափարը, ինչպէս Վազգէնը նշեց՝ յատուկ սերմանել եւ բանել ազգի գաղափարը եւ նաեւ ազգային մշակոյթի գաղափարը, եւ նաեւ մեծ ծրագիր ունինք իրենց ծանօթացնելու, նաեւ տանելու թանգարաններ, տանելու մեր եկեղեցի՝ պատարագներուն, այսինքն որ ճանչնան իրենք իրենց։ Երբ որ ճանչցան, տէր կը կանգնին, մինչեւ վերջն էլ կը կռուին, տէր կանգնելու մեր ազգային արժեքներուն, այսքանը։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Մի քիչ առաջ զրոյցի ժամանակ շատ լաւ միտք մը արտայայտեցիք՝ հայրենասիրութիւն եւ հայրենատիրութիւն։
ԳԵՒՈՐԳ ԵԱԶԸՃԵԱՆ – Անցած է հայրենասիրութեան էտապը այլեւս «Artsakh is Armenia» ասելով մենք չպիտի կանգնեցնենք մեր թշնամիները։ Մենք պիտի գանք տերը կանգնինք այս երկրի։ Վազգէնը ճիշտ է՝ մենք տերն ենք այս երկրի։ Եւ նախկին սերունդների տերը եւ այսօրուայ սերունդների տերը եւ գալիք սերունդների։ Ինչպէս նշեցի, պիտի ըլլանք աւելի լաւ ուիճակի մէջ։
ՎԱԶԳԷՆ ՍԻՍԼԵԱՆ – Մեր ներկայութիւնը օրինակ ծառայում է, մենք օրինակ ենք ներկաեանում նաեւ այստեղ։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Ի՞նչ պատգամ ունիք սփիւռքահայութեան:
ՎԱԶԳԷՆ ՍԻՍԼԵԱՆ – Դժուար է ասել, բայց ես նորից պիտի կրկնէի ասելով, որ հայրենիքը միայն այստեղ ապրելով չէ։ Հայրենիքը ամեն մէկը արիւնով, հոգիով, սրտով հայինն է։ Ինչով կրնայ, չեմ ասում ինչով կրնայ օգնի, հայրենիքը օգնութեան կարիք չունի։ Ինչով որ կրնայ մասնակցիլ հայրենիքը զարգացնելու։
ԳԵՒՈՐԳ ԵԱԶԸՃԵԱՆ – Մեր եւ խելքով, մէկը երգերով, միւսը իր արհեստներով, իր ներկայությամբ։
ՎԱԶԳԷՆ ՍԻՍԼԵԱՆ – Մէկ-մէկ գալով նոյնիսկ։ Իսկ ես իմ պարագային ես էլ ասեմ Գեւորգի նման, արդեն 34րդ տարին է Հայաստանում եմ, ցանկութիւն չունիմ տեղ գնալու։
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Շնորհակալութիւն։
—
ԱԲՕ ՉԱՓԱՐԵԱՆ – Ուրեմն, սիրելիներ, ես վերջերս հաղորդակցութիւն մը ստացայ անհատ ընկերէ մը, Օհաննես է անունը եւ իր տեղակայուած վայրը չեմ կրնայ ասել։ Եւ ըստ այդ տեղեկութեան Թուրքիան վերջին 36- 40 ժամերի ընթացքին իր ծանր հրետանին բերել է, դրել է Հայաստանի