Ստորև ներկայացված են Գարեգին Բ-ին ուղղված պաշտոնական բողոք-նամակի որոշ կարևորագույն կետեր, թեմական ժողովի վերջին գործողությունների քննարկման վերաբերյալ և, որոնք անհապաղ ուշադրություն են պահանջում, որպեսզի պահպանենք մեր Եկեղեցու ամբողջականությունը:
Հյուսիսային Ամերիկայի հայկական եկեղեցու կանոնադրության Հոդված III, Մաս II, Բաժին 25-ի համաձայն. «Եթե որևէ անդամ բողոքներ ունի Ծխական Խորհրդի, դրա որոշումների կամ ընտրությունների դեմ, ապա առաջինը պետք է հայտնի իր բողոքի մասին Խորհրդի նախագահին հանդիպման ժամանակ, իսկ եթե դեռ ունի դժգոհություն, ապա պետք է խնդիրը գրավոր ձևով ներկայացնի Արքեպիսկոպոսին՝ ըստ կարգի հանդիպման օրվանից յոթ (7) օրվա ընթացքում»:
Կանոնադրության վերոհիշյալ մասը հավասարապես տարածվում է Թեմական Վեհաժողովի օրինականության հետ կապված բողոքների վրա: Համապատասխանաբար, այս նամակը պարունակում է բողոք, որն ի սկզբանե ներկայացված էր «նախագահին հանդիպման ժամանակ», որը վերաբերում էր 2016 թ. Մայիսի 6-ին Լաս Վեգասում, Նեւադայում տեղի ունեցած Հյուսիսային Ամերիկայի Հայ եկեղեցու Արեւմտյան Թեմի վեհաժողովի նիստին:
Այս նամակում ներկայացվում են նաև լրացուցիչ բողոքներ և մտահոգություններ` կապված 2016 թ. Մայիսի 6-ի Թեմական Վեհաժողովի և՛ պայմաններին և՛ դրան վերաբերող խախտումներին:
Հիմնական բողոք
Նախքան Արքեպիսկոպոսի Հավատագրման քվեարկությունը, ես հանդես եկա միջնորդությամբ, որ Թեմական Վեհաժողովին տեղեկացնեն Թեմական խորհրդին ներկայացված պաշտոնական բողոքի մասին: Այս միջնորդությունը նույնպես մերժվեց, ինչպես նաև հետագա բողոքները (այլ եկեղեցիների պատվիրակներից):
Հավատարմագրման Գործընթացի Քվեարկության Խախտումներ/ Մտահոգություններ
- Նախքան Հավատագրման քվեարկությունը ներկա պատվիրակների ամբողջական թիվը ճշգրիտ ներկայացված չէր:
- Թեմի գործադիր տնօրենը՝ Հարութ Մարկարյանը, նշանակվեց որպես քվեարկության հանձնաժողովի անդամ: Սա շահերի բախման պատճառ կարող է լինել:
- Հավատագրման քվեարկության քվեաթերթիկները գործադիր տնօրենի կողմից դուրս են տարվել Վեհաժողովի հանդիպման սենյակից՝ հաշվարկելու նպատակով:
- Հավատագրման քվեարկության՝ նախապես տպված քվեաթերթիկների համար նախատեսված էին «այո» կամ «ոչ» տուփեր: «Ձեռնպահ» քվեարկության տարբերակը բացակայում էր:
Քվեարկելու հնարավորություն ընձեռվածները և մերժվածները - Թեմական Վեհաժողովի Հոդված IV, Մաս I, Բաժին 60(ա) սահմանում է, որ. «Թեմական Վեհաժողովը պետք է ընդգրկի […] Հոգևորականների զբաղեցրած բոլոր գրասենյակները՝ Թեմի ենթակայության տակ»: Թե ինչպես դա մեկնաբանվեց, ավելորդ մտահոգությունների տեղիք է տալիս:
- Թեմի երկու վաղեմի հոգևորականներ – Արքեպիսկոպոսներ Տեր Հայր Գևորգ Առաքելյանը և Վարդան Գասպարյանը նամակ Էին ստացել, որտեղ ասվում էր, որ նրանց թույլ չեն տվել քվեարկել՝ չնայած այն փաստին, որ նրանք ներկայումս նշանակված են որպես Ռեդլիի Սբ. Սահակ-Մեսրոպ Հայկական Եկեղեցու երկարաժամկետ հովվերգուներ: Թեմին ուղղված նամակը, որը վիճարկում էր այդ որոշումը, պատասխան չստացավ: Այդ հոգևորականների ընտրության իրավունքը մերժվեց:
- Թեմի մյուս հոգևորականներին՝ քրմապետ Տաթև Թաթուլյանին, Տեր Հայր Տաճատ Յարդեմյանին և քահանայապետ Նարեկ Մաթարյան, ովքեր այս ժամանակամիջոցում չէին ծառայում որպես ծխական քահանա կամ մեկ այլ պարտականությամբ, նույնպես թույլ չտվեցին քվեարկել Թեմական Վեհաժողովում:
- Վեհաժողովին ներկա չէին այլ թեմական հոգևոևականներ, ովքեր, պարզվում է՝ ղեկավարում են Թեմի իրավասության տակ գտնվող գրասենյակը՝ որպես Թեմի աշխատակիցներ: Արդյո՞ք նրանք ստացել էին այն նամակից նամակներ, որոնք ստացել էին արք. Տ. Գեւորգ Առաքելյանը եւ Տ. Վարդան Ղազարյանը:
- Հենց ինքը՝ Տեր Հայր Սասուն Զմրուխտյանը, քվեարկեց, չնայած այն հանգամանքին, որ Լոս Անջելես էր եկել ժամանակավոր՝ Վեհաժողովի հանդիպումից ընդամենը մեկ կամ երկու օր առաջ: Տուն՝ Լաս Վեգաս վերադառնալուց հետո պարզ եղավ, որ նա այնտեղ կլինի ծխական քահանա: Մեկ այլ հոգևորականի, ով նոր էր եկել Արևմտյան Թեմ, նույնպես թույլատրեցին քվեարկել:
Ասում են՝ որոշ ծխական եկեղեցիներում պատշաճ կերպով ընտրված թեմական պատվիրակներին հետ էին պահել մասնակցությունից կամ փոխարինել: Մյուս ծխական եկեղեցիներում, Ծխական ժողովները հնարավորություն չունեին ընտրելու իրենց թեմական պատվիրակներին՝ ինչպես պահանջում է կանոնադրությունը: Փոխարենը պատվիրակները ընտրվում/նշանակվում էին կանոնադրության շրջանակից դուրս՝ Արքեպիսկոպոսի և/կամ Թեմական խորհրդի կողմից: Հասկանալի է, որ այս դեպքը հատկապես բնորոշ է Սբ. Լեոն, Սան Դիեգոյի Սբ. Հովհաննես Կարապետ ծխական եկեղեցիներում և շատ այլ հովվական ծխական եկեղեցիներում:
Չնայած այն հանգամանքին, որ Արպեպիսկոպոսի դեմ բողոքը չի ընդունվել, չնայած քվեարկածներին և քվեարկելու իրավունք չունեցող մարդկանց շուրջ հակասությանը, և չնայած նշված ընթացակարգային խախտումներին՝ հարկ է նշել, որ պատվիրակների 15% -ը քվեարկել է «Ոչ Հավատագրմանը»:
Ես այս բողոքը ներկայացվել է որպես Վեհաժողովի նիստին ներկա պատվիրակ: